(Mogelijke titel)
...., veganist......
Wie?
Meisje, 18 jaar oud, veganist, kraker en zo'n 4 maanden zwanger. Ze werkt bij een dierenrechtenorganisatie, ze werft leden en zamelt geld in zodat er actie gevoerd kan worden. Haar vrije zaterdagavonden brengt ze door achter de bar van de kraak-kroeg. Ze onthoud zich vanwege de zwangerschap van roken en alcohol. Haar vriend, de vader van het kindje is meestal afwezig omdat hij internationaal op een vrachtwagen rijdt. Ze mist hem vaak. Eigenlijk is ze best makkelijk en vind ze het prima als hij zijn eigen leven leidt maar nu is er toch wel het één en ander veranderd en heeft ze moeite om in haar eentje (of met hem zo ver weg) allerlei belangrijke beslissingen te nemen.
Het kraakpand waar ze op dit moment woont moet ze uit, de woongroep ziet het niet zitten dat er een kind op komst is en bovendien wil de eigenaar het pand weer in gebruik gaan nemen.
Waar moet ze gaan wonen? In Nijmegen of moet ze in den Bosch blijven? En moet ze gaan huren of moet ze blijven kraken. Bovendien zou ze graag in een woongroep blijven wonen, is dat mogelijk?
Een ander probleem is een vitamine B12 tekort, daarvoor krijgt ze injecties.
Wat?
De documentaire '...., Veganist' moet een vertelling van een schijnbaar voor de hand liggend onderwerp worden.
De bedoeling is om de kijker al aan het begin van de film te vertellen dat de film over veganisme gaat maar ook om de kijker het idee te geven dat dat niet het énige is waarover de film zal gaan.
Waar speelt het verhaal zich af?
De film gaat zich voornamelijk afspelen in een kraakpand. Verder op haar werk, de straat dus, alwaar ze leden werft. En wellicht bij de huisarts en/of een verloskundige. Bovendien is ze op zoek naar een nieuw huis.
Welke ingredïenten wil ik gebruiken?
-Kijken bij lege panden, als metafoor voor op zoek naar een huis
-Werken bij dierenrechtenorganisatie
-Kroeg in kraakpand
-Woongroep (?)
-Veganist
-Telefoongesprekken tussen haar en hem
-Foto van hem bij vrachtwagen
-Belangrijkste echo (?)
-Boek over hoe kinderen veganistisch op te voeden
Waarom?
Ik wilde aanvankelijk een documentaire maken over een veganist omdat ik een veganistische leefstijl fascinerend vind. Met name omdat ik dat zelf ook wel eens overwogen heb.
Omdat ik weet dat veganisten vaak met een B12 tekort kampen ben ik er (inmiddels) een beetje sceptisch over. Maar ik geloof ook dat de wijze waarop we in de wereld met dieren om gaan niet verantwoord is dus ik wil graag onderzoek doen naar de eventuele mogelijkheden.
Aanvankelijk had ik een veganist op het oog maar aan zijn luizenleven vond ik het niet eenvoudig de benodigde spanning voor een documentaire te vinden. Toen hoorde ik dat de vriendin van een vriend zwanger was en er bovendien een veganistische leefstijl op na hield. De beslissing was snel genomen en ik heb haar benadert.
Eigenlijk dacht ik de complexiteit voor mijn verhaal wel gevonden te hebben maar vervolgens bleek dat ik eigenlijk nog maar een fractie wist haar leven.
Hoe?
Ik probeer in mijn onderzoek naar het leven van ... veel aan haar over te laten. Zo maakt ze zelf foto's (ik vul dat aan met mijn foto's) en neemt ze zelf gesprekken op waar ik niet bij ben. Ik stuur het allemaal wel een beetje in die zin dat ik met haar overleg over waarover de gesprekken zouden kunnen gaan. (Weurt is op de hoogte gebracht dat sommige gesprekken opgenomen worden.) Ik vind dit een interessante werkwijze/ onderzoekswijze omdat ik wil proberen haar neer te zetten zoals ze is en zoals ze zichzelf ziet en haar eigen leven, zonder dat ik de hele tijd ingrijp. Zo kan ik haar ook beter leren kennen.
Ik heb een redelijk duidelijk idee over welke scenes hoe achter elkaar te zetten maar wat er in de scenes zal gebeuren kan ik niet (helemaal) voorspellen. Toch wil ik straks met filmen wel meer regisseren en wellicht moet ik ook wel het één en ander aandikken omdat het anders gewoon niet over komt. Daar hebben we het ook al over gehad.
Zo ook met het telefoongesprek, ik hoop op een bruikbaar telefoongesprek waaruit ik gewoon 5 aaneengesloten minuten selecteer (?) en die plaats ik dan onder de beelden. Mocht er geen bruikbare 5 minuten tussen zitten dan heb ik met haar afgesproken dat we de opgenomen gesprekken analyseren en dat we aan de hand daarvan een telefoongesprek in scene zetten.
De beelden moeten echter alleen het verhaal wel voor het grootste deel al kunnen vertellen.
Opbouw
Scene1) Werk, ledenwerving en geld inzamelen (Een beetje laten doorschemeren dat ze (wellicht) zwanger is, kijker laten denken), dieren-rechten-activisme.
Scene2) Koken, veganistisch, woongroep (?), kroeg-avond in kraakpand (Bands treden op, bar, zuipuhhh), kraakpand
Scene3) Eenzaamheid, telefoongesprek in lege kroeg met de geliefde die er niet is maar er wel zou moeten zijn, foto van geliefde bij vrachtwagen(?)
Scene4) ….o.a. Shot met boek over hoe je een kind veganistisch opvoedt...(?) Weet ik nog niet zeker.
Scene5) Deze scene wil ik erdoorheen knippen en monteren en zal gaan over hoe ze bij lege huizen kijkt, op zoek naar een geschikte woonruimte.
Als geluid bij de film - Een telefoongesprek.
Onderzoeksmethoden
Interview
Veel gesprekken
Hen beiden foto's laten maken van hun leven
Zelf foto's maken
Mee naar het werk
Informatie zoeken over veganisme en de gevolgen van B12 tekort (ook voor de baby)
Problemen waar ik tegen aan loop
De vraag die me eigenlijk meer en meer bezig houdt is wat moet aan bod komen.
De hele complexiteit van de situatie laten zien is erg moeilijk zo niet onmogelijk gezien de maximale duur van het filmpje, ongeveer 5 minuten. Bovendien denk ik dat ik dan een totaal verwarrend verhaal ga vertellen als ik alles toe laat. Maar wat vertel ik dan wel? Zoals het er nu naar uit ziet vind ik het heel moeilijk om zaken als B12 tekort, het niet hebben van een geschikte woonruimte, de zwangerschap zelf en de veganistische leefstijl in beeld te brengen. Kortom alle elementen die essentieel zijn voor deze film. De zwangerschap is nog te doen met eventueel een kussentje.
Misschien moet ik het B12 tekort achterwege laten, maar voor mij is dat wel erg belangrijk. Ik wil niet per se een promo film voor veganisme maken maar een portret over een veganist, die toevallig zwanger is geworden, waardoor ze onverwachts ook het B12 tekort op het spoor kwam. En met haar vriend is ze eigenlijk gewoon heel makkelijk, ze vind het prima als ze allebei hun eigen leven leiden maar ja....nu ze zwanger is is alles even anders!
Alle elementen van het verhaal op zich zijn wellicht niet zo interessant (dat vind ik wel)maar het wordt echt interessant als al deze elementen samen een verhaal gaan vormen.
Informatie over veganisme en B12 tekort
Tijdens de zwangerschap heeft het lichaam extra foliumzuur en vitamine B12 nodig. Voor foliumzuur wordt meestal wel gezorgd. Voor de zwangerschap al wordt vaak foliumzuur gebruikt om de kans op een "open ruggetje" te verkleinen.
Het gedurende lange tijd gebruiken van de pil kan de B12-waarde in het bloed wat lager doen zijn, maar hierdoor ontstaat geen functioneel tekort. Een lage B12 mag niet alleen op het gebruik van de pil worden geschoven.
De behoefte aan B12 wordt groter tijdens de zwangerschap. De extra inname van foliumzuur kan een eventueel tekort aan B12 in het bloedbeeld verbloemen. D.w.z. dat een algeheel bloedonderzoek normaal kan zijn terwijl er toch een B12-tekort is. In zo'n situatie moet specifiek op B12 worden gemeten.
Vrouwen die jarenlang vegetarisch hebben geleefd, moeten extra oppassen als ze zwanger zijn of willen worden.
Soms ontstaan er grote problemen bij de moeder na de geboorte van het kind, die in die situatie niet direct met een B12-tekort in verband worden gebracht. Meestal had de moeder dan al langer een verminderde opname. Door de zwangerschap komt de ziekte dan in een stroomversnelling. Ook als er zwangerschappen kort na elkaar zijn, dan kan dit een te grote aanslag op de voorraad B12 veroorzaken.
Ook moet opgepast worden met borstvoeding als de moeder een B12-opnamestoornis heeft.
Klik hier voor meer uitgebreide informatie over zwangerschap en B12.
Symptomen
Wat zijn de symptomen van een vitamine B12 deficiëntie?
Aangezien vitamine B12 essentieel is voor de gezondheid van het zenuwstelsel, voor het immuunsysteem, en voor de vorming van DNA, is de onderstaande lijst van klachten niet compleet. Niet alle klachten hoeven voor te komen, en ook hoeven de klachten niet voortdurend aanwezig te zijn. De meeste klachten kunnen variëren in ernst en kunnen al optreden ver voordat er anemie (bloedarmoede) ontstaat. Bij ruim éénderde van de patiënten ontstaat zelfs helemaal geen anemie. Met name de neurologische en psychische klachten komen vaak al voor bij laagnormale waarden van vitamine B12.
Omdat vitamine B12 op zoveel systemen in het lichaam van invloed is, uit een deficiëntie zich bij iedereen anders. Waar de één met name last heeft van vermoeidheid, tintelingen, geheugenverlies en spierkrampen, heeft een ander problemen met zich concentreren, een ontstoken tong, menstruatieklachten en depressiviteit. Wel zijn er een aantal klachten die vaker voorkomen, zoals: een ontstoken of dikke tong, het koud hebben, psychische problemen, neurologische klachten en verlies van eetlust.
Een vitamine B12 deficiëntie is sluipend en het kan jaren duren voordat de symptomen en klachten zich ontwikkelen en voordat ze ernstig worden. Vaak wordt een vroege diagnose gemist door de vaagheid van een aantal symptomen, en omdat veel symptomen overeenkomen met andere aandoeningen. Bij onverklaarbare neurologische klachten, glossitis, concentratieproblemen of psychische problemen zou daarom altijd de B12 serumwaarde getest moeten worden. Als u last hebt van één of meerdere klachten uit onderstaande opsomming, raadpleeg dan altijd uw huisarts.
Neurologisch:
Tintelingen, doof gevoel, brandend gevoel in armen, benen, handen en/of voeten, zenuwpijn, op "watten" lopen, uitvalsverschijnselen
Concentratiestoornissen, geheugenproblemen
Afasie: niet op de juiste woorden kunnen komen, verkeerde woorden gebruiken, verspreken
Ataxie: onverklaarbaar vallen, of ergens tegen aan lopen, verlies van positiegevoel, onhandig zijn, dingen uit je handen laten vallen, dingen omgooien, struikelen, moeilijk lopen
Psychisch:
Depressie, dementie, nervositeit, psychose, paranoia, geïrriteerdheid, prikkelbaarheid, verwardheid, gedragsveranderingen
Overig:
Spierpijn en krachtsverlies
Glossitis (ontstoken tong), branderige, pijnlijke of prikkelende tong, gevoelige mond
Vermoeidheid, slaperigheid, zwakte
Misselijkheid, verlies van eetlust, gewichtsverlies
Menstruatieklachten, zoals uitblijven menstruatie, hevige menstruatie, te lange menstruatie, verergerde menstruatiepijn
Gewrichtsklachten
Kortademigheid, benauwdheid, hartkloppingen
Duizeligheid
Bleekheid van de huid
Het koud hebben
Impotentie
Onvruchtbaarheid
Haaruitval
Veranderingen in gezichtsveld, wazig zien
Darmklachten
Incontinentie en/of vaak plassen
Hoofdpijn
De oorzaken van een vitamine B12 tekort
Er bestaan vele oorzaken voor een tekort aan vitamine B12. Deze zijn onder te verdelen in 4 categorieën: verminderde inname (geen/te weinig dierlijke producten), een gestoorde opname, aangeboren stoornissen in het metabolisme, en gestoorde benutting. Ook is het mogelijk dat er bij één persoon meerdere oorzaken naast elkaar aanwezig zijn. Sommige oorzaken zijn vrij eenvoudig te achterhalen, in andere gevallen kan dat erg moeilijk zijn. Een aantal oorzaken kunnen worden weggenomen, waardoor de opname van vitamine B12 zich kan herstellen. Dit kan o.a. het geval zijn bij coeliakie, langdurig gebruik van maagzuurremmers en aanwezigheid van parasieten in de darmen. De meeste oorzaken zijn echter niet weg te nemen, waardoor levenslange behandeling nodig is.
Verminderde inname:
Strikt vegetarisch/veganistisch/macrobiotisch dieet
Borstvoeding van een moeder met een onbehandelde vitamine B12 deficiëntie, of met één van bovenstaande diëten
Behandeling
De behandeling bestaat uit intramusculaire injecties met 1000 microgram hydroxocobalamine. Er dient begonnen te worden met 10 injecties met een interval van minstens 3 dagen.
Vervolgens dienen de injecties voortgezet te worden met een frequentie van 1 maal per week, met name indien er sprake is van neurologische klachten. Afhankelijk van de klachten dient deze frequentie te worden voortgezet tot de klachten grotendeels verdwenen zijn.
Vervolgens kan de frequentie worden afgebouwd, met dien verstande dat bij terugkeer van de klachten de frequentie dient te worden aangepast. Indien de klachten wegblijven, kan worden afgebouwd tot een frequentie van één maal per maand tot één maal per twee maanden.
Eén maal per twee maanden is de minimale frequentie.
Indien de injecties (te) weinig effect hebben, dient er aanvullend onderzoek gedaan te worden naar folium, ferritine en vitamine B6. Indien er een tekort bestaat van één of meerdere van deze vitaminen/mineralen, is de werking van de injecties beperkt. Na suppletie van eventuele tekorten is een duidelijke verbetering te verwachten. Indien ook dit uitblijft, is een verder onderzoek naar eventuele onderliggende aandoeningen aan te raden. Met name auto-immuunaandoeningen komen regelmatig samen voor met een vitamine B12 deficiëntie.
Bij blijvende neurologische klachten is het aan te raden een neuroloog te raadplegen.
Uit: Farmacotherapeutisch KompasVitamine B12 tekort en kinderen
Een vitamine B12 deficiëntie bij kinderen van 0 tot 19 jaar
Uit meerdere recente onderzoeken is gebleken dat een vitamine B12 deficiëntie bij kinderen vaker voorkomt dan voorheen werd aangenomen. Een vitamine B12 deficiëntie bij kinderen uit zich vaak met niet-specifieke klachten zoals een ontwikkelingsachterstand, een afbuigende groeicurve, geïrriteerdheid/prikkelbaarheid, neurologische problemen en zwakte. Bij een afbuigende groeicurve in combinatie met neurologische symptomen of een ontwikkelingsachterstand moet u denken aan een vitamine B12 deficiëntie.
De status van vitamine B12 gedurende het eerste levensjaar is sterk afhankelijk van hoeveel vitamine B12 er binnengekomen is gedurende de zwangerschap, en is dus sterk afhankelijk van de vitamine B12 status van de moeder.
Normaal gesproken heeft een pasgeboren baby een voorraad van 25 ųg vitamine B12 in de lever, een hoeveelheid die genoeg is tot het einde van het eerste levensjaar, zelfs met te weinig inname. Maar deze voorraad is ernstig verminderd bij moeders met een (onbehandelde) vitamine B12 deficiëntie. Dit kan al op de leeftijd van 3 a 4 maanden tot uiting komen.
Een vitamine B12 deficiëntie gedurende de eerste levensjaren kan leiden tot een verminderde functie van het centrale zenuwstelsel. Ernstige klinische symptomen en neurologische achteruitgang zijn gedocumenteerd bij kinderen met een vitamine B12 deficiëntie.
Zelfs een milde deficiëntie kan al schadelijke gevolgen hebben.
Zwangerschap
Wanneer er een vitamine B12 deficiëntie is geconstateerd voor de zwangerschap dan is het belangrijk injecties te (blijven) geven, en om daar ook mee door te gaan tijdens de zwangerschap. Tijdens de zwangerschap wordt meer vitamine B12 verbruikt, en aanvulling is dan zeker nodig gezien het feit dat vitamine B12 essentieel is voor de vorming van het zenuwstelsel, voor de vorming van DNA, en voor de groei van de foetus. Vitamine B12 injecties kunnen zonder problemen gegeven worden tijdens de zwangerschap.
Bijsluiter Hydrocobamine herziening 24 juli 2006. Goedgekeurd 28 augustus 2006:
Zwangerschap
Er zijn geen ongunstige effecten van het gebruik van vitamine B12 bij zwangerschap bekend.
Experimenteel onderzoek bij dieren wijst geen directe of indirecte schadelijke effecten uit voor de zwangerschap en/of embryonale ontwikkeling, bevalling of postnatale ontwikkeling.
Hydrocobamine kan zonder bezwaar volgens het voorschrift tijdens de zwangerschap worden gebruikt.
Borstvoeding
Vitamine B12 kan worden uitgescheiden in de moedermelk. Hydrocobamine kan worden gebruikt tijdens periode van lactatie.
Tijdens de zwangerschap komt het voor dat de serumwaarde van vitamine B12 daalt, met name in het derde trimester. Dit moet zich binnen enkele weken na de bevalling herstellen. Is dit niet zo, dan is er waarschijnlijk sprake van een vitamine B12 deficiëntie, en dienen injecties gegeven te worden. Daarentegen zijn duidelijk lage waarden uiteraard een indicatie dat er een vitamine B12 deficiëntie kan bestaan, die niet verklaard kan worden door de natuurlijke daling van serum B12 die door zwangerschap kan ontstaan. Om elk risico uit te sluiten, is het aan te raden over te gaan tot vitamine B12 suppletie. Een lage status van vitamine B12 bij de moeder kan leiden tot neurologische problemen bij de baby, zonder dat er bij de moeder duidelijke klachten bestaan.